Een water/water warmtepomp van NIBE maakt gebruik van zonnewarmte die in de aardbodem is opgeslagen. Deze warmtepomp creëert een optimaal binnenklimaat en voorziet je huis niet alleen van verwarming en warmtapwater, maar in de zomer ook van koeling.
Kies een thema
Toon alle thema's ⇩
Verberg alle thema's ⇧
Bij de selectie van een warmtepomp is het heel belangrijk om een type te kiezen met een vermogen dat past bij je woning. Een te grote warmtepomp kost namelijk meer geld dan nodig is, terwijl een te kleine warmtepomp onvoldoende capaciteit heeft wanneer het buiten écht koud wordt. Omdat bij het selecteren van een warmtepomp meer aandachtspunten een rol spelen dan alleen de capaciteit, zal een deskundige installateur in zijn advies altijd uitgaan van het totaalplaatje. Voor een eerste oriëntatie geeft onderstaande uitleg echter de nodige informatie over het benodigde vermogen van de warmtepomp.
Het vermogen van een warmtepomp – maar ook van andere apparaten – is de energie die hij op een bepaalt moment gebruikt. We duiden dit in technische termen aan in ‘joule per seconde’ of in watt. Daarbij geldt: 1 watt = 1 joule per seconde. De aanduiding watt (W) gebruiken we voor kleinere apparaten, zoals een lamp van 40 W. Omdat warmtepompen meer vermogen leveren (5 tot 10 kW is heel gebruikelijk), wordt het vermogen niet in watt weergegeven, maar in kilowatt (kW). Daarbij geldt: 1.000 W = 1 kW. En als een apparaat 1 kW vermogen levert gedurende 1 uur, dan spreken we over 1 kWh (kilowattuur: 1 kW x 1 uur). Handig om te weten, want de hoeveelheid warmte of elektrische energie wordt doorgaans uitgedrukt in kWh.
Het is bij warmtepompen wél belangrijk om onderscheid te maken tussen het verbruikte vermogen en het geleverde vermogen:
• Verbruikt vermogen = de hoeveelheid elektriciteit die de warmtepomp verbruikt;
• Geleverd vermogen = de hoeveelheid warmte die de warmtepomp levert.
Stel: een warmtepomp heeft een COP (= rendement) van 6. Dit betekent in de praktijk dat hij 5 kW aan energie aan de omgeving (de bron) onttrekt en 1 kW gebruikt aan elektrische energie voor de compressor verbruikt. De elektrische energie die de compressor verbruikt wordt ook omgezet in warmte, waardoor de warmtepomp daarmee in totaal 6 kW aan warmte levert aan de woning.
De COP geeft de verhouding tussen het geleverde vermogen (warmte) en het verbruikte vermogen (elektriciteit) aan. Levert een warmtepomp – zoals in bovenstaand voorbeeld – 6 kW aan warmte met behulp van 1 kW elektrische energie, dan is de COP dus 6/1 = 6.
Je ziet hier direct het grote voordeel van een warmtepomp ten opzichte van elektrische verwarming. Een warmtepomp haalt het benodigde vermogen grotendeels uit een duurzame bron en heeft hierdoor een hoge COP, terwijl elektrische verwarming (zoals infraroodpanelen) een COP van 1 heeft: er gaat 1 kW aan elektrische energie in en er komt 1 kW aan warmte uit. Een warmtepomp is dus veel voordeliger!
NIBE heeft het meest uitgebreide assortiment All-Electric Ready hybride en All-Electric warmtepompen. Met slechts een paar kenmerken van jouw woning en woonsituatie bereken je snel welke warmtepomp het best bij jou past en hoeveel jij kunt besparen
Doe de warmtescan »
In Nederland houden we bij de berekening van de benodigde capaciteit van de warmtepomp rekening met een buitentemperatuur van -10 ºC. Dit is vastgelegd in het Bouwbesluit. Hoewel het niet zo vaak voorkomt, moet de woning namelijk ook in zeer koude winters op temperatuur worden gehouden.
Heb je een nieuwbouwwoning, dan zijn alle details met betrekking tot de mate van isolatie en dergelijke bekend. Hierdoor kan de benodigde capaciteit nauwkeurig worden berekend. De mate van isolatie van je woning bepaalt het zogeheten ‘transmissieverlies’ en de manier van ventileren het ‘ventilatieverlies’. Opgeteld bepalen deze waarden de benodigde capaciteit. In het verleden werd bij een cv-ketel ook nog rekening gehouden met een ‘opwarmtoeslag’. Bij minder goed geïsoleerde woningen was het namelijk nuttig om de woning ’s nachts te laten afkoelen om het warmteverlies wat te beperken. Bij goed geïsoleerde huizen is dat veel minder van belang en bij woningen met een zogeheten ‘traag werkend cv-systeem’ zoals vloerverwarming kan het zelfs niet eens meer. Omdat in nieuwbouwwoningen waarvan de bouwvergunning na 1 juli 2018 is ingediend geen gasgestookte cv-ketel meer mag worden geplaatst, wordt de opwarmtoeslag niet meer meegerekend. Dat is gunstig voor de maximaal benodigde capaciteit van de warmtepomp. Bij bestaande woningen is het vaak wat lastiger om de benodigde maximale capaciteit van de warmtepomp te bepalen. Het is in elk geval van belang om voldoende aandacht te besteden aan de aanwezige isolatie en de isolatie waar mogelijk te optimaliseren.
Ruimteverwarming is bepalend
De capaciteit van de warmtepomp wordt vooral bepaald voor ruimteverwarming. Dit heeft diverse redenen:
• Voor het opwarmen van de boiler is maar een klein deel van de capaciteit van de warmtepomp nodig;
• De voorraad warm water in de boiler kan als het nodig is ook ‘op het gemak’ worden opgewarmd, als de warmtepomp even niet in bedrijf is voor cv-verwarming;
• Soms wordt voor het verwarmen van tapwater gekozen voor een aparte warmtepompboiler.
• Omdat warmtepompen vaak in verschillende typen met oplopende maximale vermogens worden aangeboden, is er vaak sowieso wel wat extra capaciteit beschikbaar voor warm tapwater.
Omdat het maar zelden voorkomt dat het buiten -10ºC is, heeft de warmtepomp het overgrote deel van het jaar capaciteit over.Het relatief kleine beetje eventueel extra benodigde vermogen voor het maken van warm tapwater wordt daarom niet meegenomen in de bepaling van de totale capaciteit van de warmtepomp.
Om het vermogen van de warmtepomp te kunnen overdragen, heb je een afgiftesysteem nodig voor cv-verwarming en een boiler om warm water te kunnen maken. Het afgiftesysteem voor cv-verwarming kan bestaan uit vloerverwarming, radiatoren, convectoren of een combinatie hiervan.
Het vermogen van elk van deze componenten wordt onder meer bepaald door de cv-aanvoertemperatuur, de hoeveelheid water die door de installatie stroomt en diverse andere technische eigenschappen. Bij radiatoren wordt het vermogen bijvoorbeeld bij een bepaalde aanvoer- en retourtemperatuur opgegeven, terwijl bij vloerverwarming het afgiftevermogen per m² wordt berekend, vooral op basis van de tussenafstand van de buizen en de cv-aanvoertemperatuur. Omdat het vermogen van de genoemde componenten lager is als de watertemperaturen lager zijn, moet er rekening worden gehouden met de temperaturen waarmee de installatie in de praktijk gaat functioneren.
Tel je de vermogens van alle aanwezige componenten in het afgiftesysteem bij elkaar op, dan weet je hoeveel vermogen het afgiftesysteem maximaal kan leveren om je woning te kunnen verwarmen. Het spreekt voor zich dat de uitkomst overeen moet komen met het berekende benodigde vermogen voor verwarming van je woning bij een buitentemperatuur van -10°C.
Nieuwbouwwoningen worden meestal voorzien van een All-Electric warmtepompinstallatie. Bij een bestaande woning kun je ook kiezen voor All-Electric warmtepomp, waarmee je direct 100% op je gasverbruik bespaart. Je kunt ook kiezen voor een hybride warmtepompinstallatie, die bij NIBE All-Electric Ready zijn. In dat geval werkt een warmtepomp samen met een gasgestookte cv-ketel. Vaak wordt de cv-ketel dan alleen gebruikt voor het bereiden van warm tapwater en voor het leveren van extra verwarmingsvermogen als het buiten écht koud wordt.
All-Electric warmtepomp: 100% gasloos
Een All-Electric warmtepomp zorgt 100% gasloos voor het verwarmen van je woning en het bereiden van warm water. Met behulp van ‘gratis’ energie uit de buitenlucht, bodem (grondwater of aarde) en ventilatielucht en met weinig stroom kan de warmtepomp veel warmte produceren. Kook je ook gasvrij? Dan heb je helemaal geen gasaansluiting meer nodig.
All-Electric Ready: bereid je voor op de toekomst
Is je cv-ketel nog niet aan vervanging toe? Dan zou je kunnen kiezen voor een ‘kleine’ hybride warmtepomp met een vermogen van bijvoorbeeld 2 tot 3 kW. Het nadeel is wel dat je bij de keuze voor zo’n kleine warmtepomp altijd ‘vast zit’ aan de cv-ketel, omdat de warmtepomp alleen niet in staat is om je woning het hele jaar door All-Electric comfortabel te verwarmen. Het is belangrijk dat je een vermogen kies dat ongeveer gelijk of iets lager is dan het benodigd vermogen van je woning. Bij NIBE kun je terecht voor All-Electric Ready hybride warmtepompen met een capaciteit vanaf 6 kW, die je in eerste instantie kunt inzetten als hybride warmtepomp en waarmee je in de toekomst met een simpele uitbreiding volledig All-Electric ofwel 100% gasloos kunt verwarmen. De All-Electric Ready warmtepompen van NIBE zijn bovendien al voorbereid om samen te werken met een boiler, zodat de overstap in de toekomst voor het verwarmen van water eenvoudig is.
Grofweg onderscheiden we drie soorten warmtepompen:
• Water/water warmtepomp: maakt gebruik van een bodembron of van PVT-panelen op het dak;
• Lucht/water warmtepomp: maakt gebruik van de buitenlucht als bron;
• Ventilatielucht/water warmtepomp: maakt gebruik van ventilatielucht als bron, eventueel aangevuld met buitenlucht.
Bij elke soort warmtepomp heb je keuze uit diverse uitvoeringen en verschillende vermogens. Zodra bekend is wat het benodigde vermogen voor jouw woning is, kan een passende warmtepomp worden gekozen. Bij de uiteindelijke keuze spelen naast de capaciteit natuurlijk ook de verschillende eigenschappen van de diverse soorten warmtepompen een rol.
In het verleden waren de meeste warmtepompen van het ‘aan/uit’ type, maar de modernste warmtepompen kunnen vandaag de dag ook moduleren. Dit betekent dat ze hun vermogen kunnen beperken en perfect aan de verwarmingsbehoefte van je woning kunnen aanpassen. Dat is handig, want met name in het voor- en najaar heb je de maximale capaciteit van de warmtepomp helemaal niet nodig. De kracht van een modulerende warmtepomp zit dan ook vooral in het langdurig leveren van een hoeveelheid energie zonder telkens aan en uit te schakelen en niet – zoals bij een cv-ketel – in het leveren van piekvermogens. Daarnaast wordt door het moduleren de noodzaak voor extra buffercapaciteit in de cv-installatie beperkt.
Een ander aandachtspunt in relatie tot het vermogen van de warmtepomp is de maximale aansluitcapaciteit van de meterkast in je woning. Veel meterkasten hebben tegenwoordig standaard een aansluitcapaciteit van 3 x 25 A (ampère). Het is belangrijk om te proberen bij het kiezen van het vermogen van de warmtepomp om te proberen onder deze maximale aansluitcapaciteit te blijven. Moet je aansluiting namelijk worden verzwaard, dan brengt dat bij een bestaande woning eenmalig extra kosten met zich mee en voor zowel nieuwe als bestaande woning geldt bovendien dat de netwerkbeheerder een hoger bedrag aan vastrecht rekent voor zo’n verzwaarde elektriciteitsaansluiting.
Sommige fabrikanten voorzien hun warmtepompen daarom van stroomsensoren en dat heeft een groot voordeel. Wordt er namelijk op een bepaald moment veel stroom verbruikt (bijvoorbeeld door elektrisch te koken en tegelijkertijd nog een aantal andere apparaten te gebruiken), dan zal de warmtepomp de grens van de maximale stromen meten en daarop anticiperen door zelf even wat minder stroom te gaan gebruiken. Zo zorgt de warmtepomp ervoor dat de maximale stroom de maximale afzekerwaarde niet overschrijdt.
Meestal bevat een warmtepomp een elektrisch element, bijvoorbeeld voor thermische desinfectie van warmtapwater. Dit elektrisch element kan echter ook worden gebruikt om aanvullende cv-verwarming te leveren. Dit is handig op dagen dat het kouder is dan -10°C, maar ook in situaties waarin is gekozen voor een warmtepomp die bij een buitentemperatuur van -10°C nét te weinig capaciteit heeft. Aangezien zulke koude dagen niet vaak voorkomen, valt het extra stroomverbruik voor extra verwarming in de praktijk wel mee.
Zoals je hebt kunnen lezen, is het belangrijk om de capaciteit van je warmtepomp goed te berekenen. Een warmtepomp met te weinig vermogen levert niet het gewenste comfort, terwijl een warmtepomp met een te grote capaciteit minder rendabel is. Vertrouw voor een betrouwbare capaciteitsberekening daarom op een installateur!
NIBE warmtepompen
Meer over warmtepompen
We hebben je zojuist een mail gestuurd ter bevestiging van je inschrijving. Je ontvangt maandelijks een nieuwsbrief met de meest actuele onderwerpen op het gebied van duurzaam wonen. Je kunt je uiteraard op elk gewenst moment weer uitschrijven via een link in de mail.
